ମୁଁ କିଏ?
ସେ ଭାରତର ଅନ୍ୟତମ ଜ୍ଞାନୀ ବ୍ୟକ୍ତି ଥିଲେ। ସେ ଯେତେ ବଡ ହେଲେ ମଧ୍ୟ ସେ ପୃଥିବୀର ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନରୁ ତାଙ୍କ ପାଖକୁ ଆସିଥିବା ଲୋକଙ୍କୁ କହିବେ ଯେ “ଗୋଟିଏ କୋଣରେ ବସି” | ରମଣା ମହାରାଣୀ ସବୁଠାରୁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଥିଲେ | ତାଙ୍କର କେବଳ ଗୋଟିଏ ବାର୍ତ୍ତା ଅଛି | ସେ ଜଣେ ସାଧାରଣ ଲୋକ। ସେ ଜଣେ ମହାନ ପଣ୍ଡିତ ନୁହଁନ୍ତି | ସେ ଘରୁ ବାହାରକୁ ଯିବାବେଳେ ତାଙ୍କୁ ମାତ୍ର ସତର ବର୍ଷ ହୋଇଥିଲା। ସେତେବେଳେ ଅଶିକ୍ଷିତ | ସେ ତିରୁବନନାମାଲାଇରେ ରହୁଥିଲେ ଏବଂ ନିଜ ଶିଷ୍ୟମାନଙ୍କୁ ଯେ କୌଣସି ଗୁମ୍ଫା ମରାମତି କରିବାକୁ କହିଥିଲେ। ସେ ସେଠାକୁ ଯାଇ ଧ୍ୟାନ ପାଇଁ ବସିଥାଏ | "ମୁଁ କିଏ?" ସେ ଧ୍ୟାନ କରିବେ | ଅନ୍ୟ କୌଣସି ଅନୁସନ୍ଧାନ ଆବଶ୍ୟକ ନାହିଁ | ଏକମାତ୍ର ପ୍ରଶ୍ନ ହେଉଛି "ମୁଁ କିଏ?" ତାହା ଅଟେ। ମୁଁ ସମସ୍ତ ଲୋକଙ୍କୁ ଭେଟିଥାଏ | ମୁଁ ତାଙ୍କ ସହିତ ସାକ୍ଷାତ କରିପାରିଲି ନାହିଁ କାରଣ ସେ ଯେତେବେଳେ ମରିଗଲେ ମୁଁ ଏକ ଶିଶୁ ଥିଲି | ମୁଁ ତାଙ୍କୁ କୌଣସି ପ୍ରକାରେ ଦେଖିବାକୁ ଚାହୁଁଥିଲି,
ସେ ଭାରତର ଅନ୍ୟତମ ଜ୍ଞାନୀ ବ୍ୟକ୍ତି ଥିଲେ। ସେ ଯେତେ ବଡ ହେଲେ ମଧ୍ୟ ସେ ପୃଥିବୀର ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନରୁ ତାଙ୍କ ପାଖକୁ ଆସିଥିବା ଲୋକଙ୍କୁ କହିବେ ଯେ “ଗୋଟିଏ କୋଣରେ ବସି” |
ରମଣା ମହାରାଣୀ ସବୁଠାରୁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଥିଲେ | ତାଙ୍କର କେବଳ ଗୋଟିଏ ବାର୍ତ୍ତା ଅଛି | ସେ ଜଣେ ସାଧାରଣ ଲୋକ। ସେ ଜଣେ ମହାନ ପଣ୍ଡିତ ନୁହଁନ୍ତି |
ସେ ଘରୁ ବାହାରକୁ ଯିବାବେଳେ ତାଙ୍କୁ ମାତ୍ର ସତର ବର୍ଷ ହୋଇଥିଲା। ସେତେବେଳେ ଅଶିକ୍ଷିତ |
ସେ ତିରୁବନନାମାଲାଇରେ ରହୁଥିଲେ ଏବଂ ନିଜ ଶିଷ୍ୟମାନଙ୍କୁ ଯେ କୌଣସି ଗୁମ୍ଫା ମରାମତି କରିବାକୁ କହିଥିଲେ। ସେ ସେଠାକୁ ଯାଇ ଧ୍ୟାନ ପାଇଁ ବସିଥାଏ | "ମୁଁ କିଏ?" ସେ ଧ୍ୟାନ କରିବେ | ଅନ୍ୟ କୌଣସି ଅନୁସନ୍ଧାନ ଆବଶ୍ୟକ ନାହିଁ | ଏକମାତ୍ର ପ୍ରଶ୍ନ ହେଉଛି "ମୁଁ କିଏ?" ତାହା ଅଟେ। ମୁଁ ସମସ୍ତ ଲୋକଙ୍କୁ ଭେଟିଥାଏ |
ମୁଁ ତାଙ୍କ ସହିତ ସାକ୍ଷାତ କରିପାରିଲି ନାହିଁ କାରଣ ସେ ଯେତେବେଳେ ମରିଗଲେ ମୁଁ ଏକ ଶିଶୁ ଥିଲି |
ମୁଁ ତାଙ୍କୁ କୌଣସି ପ୍ରକାରେ ଦେଖିବାକୁ ଚାହୁଁଥିଲି,